Estetika Bahasa dalam Puisi Jawa
Estetika Bahasa
wonten ing puisi Jawa modern utawi sinebat Geguritan menika saged kaperang dados 2, inggih menika Purwakanthi saha lelewaning basa. ing ngandhap menika badhe kandharaken purwakanthi saha lelewaning basa ing salebetipun Geguritan.
> Purwakanthi Basa
- 1. Purwakanthi guru swara,
Tuladha : Gemi setiti, ngati-ati (i)
- 2. Purwakanthi guru sastra,
tld. sapa salah sèlèh (s)
- Purwakanthi lumaksita/guru basa,
tld. wujuding katresnan suci, sucining ati nglilakaké jiwa
> Lelewaning Basa
- Anadiplosis: Ngambali tembung ing pungkasaning gatra
- Anafora : ngambali tembung ing saben wiwitaning lari
klawu
klawu wayah iki
klawu mega mendung
klawu dadi tatu
klawu iku awu
(dening: Kharismap)
- Antanaklasis : ngambali tembung ingkang sampun kasebat ing seratan sadèrèngipun nanging kanthi teges ingkang béda
Pari uwi sing mular
Cabar kesasar mangsa sing sigar
Ya sigar sing sigar
(Djaka Lodang no.05 tanggal 05 Juli 2014)
- Asonansi: ngambali swanten utawi vokal ingkang sampun kasebat ing seratan sadèrèngipun
Yèn lagi nampa coba
Sapa waé bakal krasa lara
Ora kaya nalika lagi cekel panguwasa
Sruwa-sruwi katon bisa
Nggayuh bandha lan rajabrana
Mongkog nampa pangalembana
Mula aja gampang deksiya
Marang sapadha-padha
(Djaka Lodang no.21 tanggal 19 Oktober 2013)
- Epistrofa inggih punika ngambali tembung ing saben pungkasaning gatra/larik utawi saben pungkasaning ukara ingkang sampun kasebat ing seratan sadèrèngipun
Sruwa-sruwi sarwa prabéda
Priya wanita iku prabéda
Rina wengi uga prabéda
Tangan kiwa-tengen prabéda
(Djaka Lodang no.17 tanggal 27 Septembér 2014)
- Kiasmus Kiasmus inggihpunika ngambali tembungi ngkang sampun kasebat ing seratan sadèrèngipun minangka inversi sesambetan antawisipun kalih tembung ing satunggaling
Tuladha :
Sejatiné sliramu lan sliraku iki sapadha titah Titah kang remen manembah marang kang
Acecipta
Généya kaya ora ana tepa slira
Aku mangerti yèn uripmu ora cukup mung krana nyenyawang
Mesthi waé sliramu butuh mangan, anyukupi butuhé anak putu
Iku tan béda klawan sliraku
(Djaka Lodang no.37 tanggal 14 Pebruari 2015)
- Epizeukis inggih punika ngambali tembung ingkang sampun kasebat ing seratan sadèrèngipun sipatipun langsung, inggih punika tembung-tembung ingkang kaanggep wigati kasebat langkung kaping setuggal.
Atiku rinujit
Rinujit déningtangan
Tangan pengkuh kang tega
Tega milara
(Djaka Lodang no.03 tanggal 21 Juni 2014)
- Epanalepsis inggih punika ngambali tembung sepisanan saking setunggal gatra/larik lajeng tembung kalawau dhawah ing pungkasaning ukara.
Menawa drijiku wis kithing amarga paling gething ngasah lading ngisahi cething.
Apa aku bisa damel gurit kagem Ibu?
Menawa kupingku wis budheg amarga ora peduli yèn Wong Tuwa lagi bunek
Apa aku bisa damel gurit kagem Ibu?
Menawa mripatku wis wuta ora nggrahita susahé Wong Tuwa
Apa aku bisa damel gurit kagem Ibu?
Menawa tanganku wis céko ora naté nyuntak wédang njero téko
Apa aku bisa damel gurit kagem Ibu?
Komentar
Posting Komentar